ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΙ ΕΛΕΝΗ ΒΑΚΑΛΟ IN MEMORIAM
Στις έξι δεκαετίες της Σχολής είναι πολλές οι χρονιές που ξεχωρίζουν για τις επιτυχίες και για τη χαρά που τις συνόδευσε. Κάποιες όμως έχουν την ατμόσφαιρα του φθινοπώρου και ο ορίζοντάς τους χρωματίζεται από την ανάμνηση απωλειών. Η σκέψη μας δεν μπορεί παρά να επιστρέφει στις δύο, ίσως πιο σημαντικές.
Ο Γιώργος και η Ελένη Βακαλό έφυγαν από κοντά μας Οκτώβριο, με απόσταση δέκα χρόνων ο ένας από τον άλλο, το 1991 αυτός, το 2001 εκείνη. Το όραμα, οι σκέψεις, αλλά και οι ξεχωριστές ιδιοσυγκρασίες τους διαχέονται μέσα στην ιστορία της Σχολής τόσο βαθειά, ώστε συχνά είναι σα να συνομιλούμε ακόμη μαζί τους, διευθυντές, δάσκαλοι, ακόμη και νεώτεροι συνεργάτες ή σπουδαστές, που δεν τους γνώρισαν από κοντά.
Ο Γιώργος Βακαλό (γ. 1902), εικαστικός καλλιτέχνης και από τους σημαντικότερους έλληνες σκηνογράφους, ακολούθησε με συνέπεια σε όλη τη διαδρομή του έναν προσωπικό αφαιρετικό υπερρεαλισμό, ενώ με το σκηνικό του έργο έκανε κρίσιμες τομές και διαμόρφωσε σε μεγάλο βαθμό τον τρόπο που “βλέπουμε” το θέατρο και ειδικά την αρχαιοελληνική δραματουργία.
Η Ελένη Βακαλό (γ. 1921), ποιήτρια, θεωρητικός της τέχνης και τεχνοκριτικός, άφησε το ιδιαίτερο στίγμα της στη μοντέρνα ποίηση αυτής της χώρας, ενώ συγχρόνως παρακολούθησε και ανέλυσε τα μεταπολεμικά καλλιτεχνικά ρεύματα ως τις πιο πρόσφατες μεταμοντέρνες τάσεις, με τρόπο που καθόρισε την οπτική μας για τη σύγχρονη τέχνη.
Η ιστορική διαδρομή και των δύο χαρακτηρίστηκε από έναν ιδιόμορφο συγκερασμό της παράδοσης και της πρωτοπορίας, της ποίησης και του ρεαλισμού, με γνώμονα την ουμανιστική παρακαταθήκη και το βλέμμα στραμμένο από τη μία στις διεθνείς καλλιτεχνικές και πνευματικές εξελίξεις κι από την άλλη στις πιο ευαίσθητες πτυχές της ταραγμένης ελληνικής πραγματικότητας.
Ανάμεσα στα πιο σημαντικά κοινά τους έργα, η Σχολή Βακαλό, η πρώτη σχολή Design στην Ελλάδα, έφερε από την αρχή και διαφυλάσσει μέχρι σήμερα εξήντα χρόνια μετά, σε καιρούς παρόμοια ταραγμένους, το ιδιαίτερο πνευματικό τους στίγμα — το όραμα πως η μόρφωση, η τέχνη, ο πολιτισμός, κυοφορούν την αναγέννηση του ανθρώπου και της ανθρώπινης κοινότητας.